Binh pháp Tôn Tử - 36 kế

TAM THẬP LỤC KẾ

Tam Thập Lục Kế - 36 Kế của Binh Pháp Tôn Tử dường như vẫn còn nguyên giá trị cho tới ngày nay ở trong nhiều trường hợp. Một lần nữa, SimKinhDich.vn mời bạn đọc lại 36 Kế trong Binh Pháp Tôn Tử

01. Dương đông kích tây (Ðánh lạc hướng đối phương)

Kế 'Dương đông kích tây' là reo hò giả vờ như thật sự đánh vào phía đông, nhưng chủ yếu lại đánh vào phía tâỵ

Trong tất cả mọi vấn đề của xã hội, từ chiến trường, thương trường, chính trường cho đến tình trường; nếu muốn điều này nhưng lại giả làm điều kia, nói điều này mà làm điều nọ, ấy là 'Dương đông kích tây' vậỵ

Kế này mờ ảo vô song. Nó rất khó biết, khó đoán, bị đánh bất ngờ. Kế này nhằm chuyển mục tiêu để lừa dối đối phương, khiến cho địch sơ ý, lừa lúc bất ý tấn công kẻ không chuẩn bị.

Có nhiều cách thức để thực hiện kế này, như:

- Tạo tin đồn. - Làm rối tai rối mắt địch. - Buộc đối phương lo nhiều mặt. - Mê hoặc ý chí của địch. - Nghi binh. - Làm phân tán lực lượng đối phương. - Làm yếu lực lượng đối phương, lực lượng phòng vệ địch.

Nguyên tắc của 'Dương đông kích tây' là bí mật và chủ động. Bị động coi như phải chịu sự khiên chế của địch.

Ðiều kỵ khi dùng kế 'Dương đông kích tây' là để lộ cợ

Lộ cơ là mất hết khả năng phòng bị, chuẩn bị. Dù là trên chiến trường, thương trường hay chính trường cũng đều phải giữ bí mật và nắm đươc thế chủ động.

02. Ðiệu hổ li sơn(Dụ hổ ra khỏi rừng)

Kế 'Ðiệu hổ li sơn' là nhử, dụ hay khuấy động làm cho con hổ ra khỏi rừng.

Kế 'Ðiệu hổ li sơn' có hai lối: Một là nhử hổ ra khỏi rừng để dễ dàng giết hổ. Hai là đuổi hổ đi để dễ bắt giết những loại hồ ly vẫn dựa oai hổ mà hoành hành.

03. Nhất tiễn hạ song điêu(Một mũi tên hạ hai con chim)

Kế 'Nhất tiễn song điêu' là dùng một mũi tên bắn chết hai con chim.

Ý của mưu kế này là dùng sức lực tối thiểu để đạt đến hiệu quả tối đa

04. Minh tri cố muội(Biết rõ mà làm như không biết)

Kế 'Minh tri cố muội' là biết thật rõ chuyện đấy, nhưng làm ra vẻ không biết gì.

Với người xưa, đây là một triết lý xử thế rất cao, mục đích lại ẩn trốn tất cả những tiếng thị phi nghi hoặc, nhưng theo nghĩa mưu kế, nó là một thái độ thâm sâụ

Cái đức của người quân tử không thể không cho thiên hạ biết, nhưng cái mưu kế của trượng phu không thể không giấu thiên hạ.

Tóm lại, biết rất nhiều mà tỏ ra không biết một là kế 'Minh tri cố muội' vậỵ

05. Du long chuyển phượng(Biến rồng thành phượng)

Kế 'Du long chuyển phượng' là biến cái này thành cái kia, bên trong là hình rồng đó, nhưng làm cho nó trở thành phượng.

Cái kế này rất phổ biến, trong dân gian ta gọi là 'Treo đầu dê, bán thịt chó'.

06.Mỹ nhân kế(Kế dùng gái đẹp)

'Mỹ nhân kế' là dùng gái đẹp để làm xoay chuyển, thay đổi tình thế mà những cái khác không thể thực hiện được.

Giai nhân từ ngàn xưa đến nay bao giờ cũng là đề tài chính. Tuy là phái yếu, không thể vác gươm đao mà đánh giặc, nhưng các nàng có thể thắng được bằng đôi mắt biếc và nụ cười

Có những bức thành kiên cố cả mười vạn quân không hạ nổi, nhưng nó có thể bị sụp đổ bởi ánh mắt mỹ nhân, cho nên mới có câu: 'Pháo đại bất như nhục đại, xương đầu nan địch chẩm đầu'. Nghĩa là: Ðạn đồng không bằng đạn thịt, cái súng không địch lại với cái gối

Sức mạnh của mỹ nhân đặc biệt là có ảnh hưởng đối với người anh hùng.

Trong lịch sử, anh hùng với mỹ nhân nghiễm nhiên thành một thể. Lịch sử nếu không thao túng bởi tay anh hùng thì cũng bị thao túng bởi tay mỹ nhân!

07. Sấn hỏa đả kiếp(Theo lửa mà hành động)

Kế 'Sấn hỏa đả kiếp' là lợi dụng lúc loạn để thao túng, lúc tình hình rối ren mà sắp xếp theo ý muốn.

Có hai loại 'Sấn hỏa đả kiếp': Một là theo lửa để mà đánh cướp. Hai là chính ta phóng hỏa mà đánh cướp.

Theo lửa tức là thừa lúc người ở trong cơn nguy biến mà ta quấy hỗn loạn thêm.

Phóng hỏa tức là chính ta gây ra sự hỗn loạn mà thực hiện theo ý muốn của ta

Theo lửa hay phóng hỏa cùng đi chung vào một mục đích là đánh địch và đoạt của địch để tạo cơ hội cho ta

Theo lửa thì dựa vào thời cơ sẵn có.

Phóng hỏa thì tự ta tạo ra thời cơ.

Không thể phê phán theo lửa hay phóng hỏa, cái nào hay, cái nào dở, cái nào tốt, cái nào xấu, vì cả hai giống như một sự biến ảo giữa không khí và nước.

Trong sửsách, người ta thấy tay phóng hỏa giỏi là Trương Nghi. Một mình Trương Nghi đã phá tan thế hợp tung bằng cách dối Tề, lừa Triệu, dọa Ngụy, thuyết Yên, bịp Sở.

Trương Nghi thật là con người có cái lưỡi bằng lửa thiêu đốt cả sáu nước, dựng thành cơ nghiệp thống nhất cho nhà Tần.

Khổng Minh tuy là một nhà chính trị lỗi lạc tài tình, nhưng cái thế của ông ngay từ đầu chỉ là cái thế phải theo lửa để gây vốn: Lưu Bị bị Tào Tháo đánh chạy đến cùng đường, Khổng Minh đành tính kế nương nhờ Tôn Quyền rồi ăn theo cuộc chiến tranh Nam - Bắc, ăn theo trận Xích Bích để cướp Kinh Châụ

'Sấn hỏa đả kiếp' đòi hỏi một khả năng hành động mau lẹ như con ó bắt mồị

Phương ngôn Ả Rập có câu: 'Khi suy nghĩ hãy chậm như con sên, nhưng lúc hành động thì phải lẹ như con ó'. Ðó là đức tính rất cần.

08. Vô trung sinh hữu(Không có mà làm thành có)

Kế 'Vô trung sinh hữu' là từ không mà tạo thành có.

Thiên hạ không loạn, trật tự không rối thì làm gì có anh hào xuất lộ! Bởi lẽ đó, những anh hào thường được gọi là kẻ 'chọc trời khuấy nước'. Mục đích của khuấy nước là làm rối beng làm rối beng sự việc lên để dễ bề thao túng. Thủ đoạn của khuấy nước là gây tiếng tăm, tung tiếng đồn, gây xáo trộn rồi dựa vào đó mà thủ lợi.

Kế 'Vô trung sinh hữu' hình dung là tu hú đẻ nhờ, tổ thì chim khác làm, nhưng con tu hú cứ đến đặt trứng của nó vào đó, rồi lại nhờ loài chim khác ấp trứng luôn, khi trứng nở thành chim, tu hú con bay về với bầy tu hú.

09.Tiên phát chế nhân(Ra tay trước để chế phục đối phương)

Tiên phát chế nhân là ra tay trước để dành chiếm ưu thế, để đoạt lợi, để bắt lấy sự chiến thắng.

Kế "Tiên phát chế nhân" là không nói quá xa, viễn vông, mà phải nhìn vào thực tế gần nhất.

Các vụ xảy ra trong lịch sử như: Lý Thế Dân tại Huyền Vũ Môn, Võ Tắc Thiên phế lập Lư Lăng Vương, Ung Chính cướp Bảo Tòa, Từ Hi độc sát Quang Tự, Gia Cát Lượng lấy đất Quang Trung... Tất cả đều là áp dụng thủ đoạn chớp nhoáng không cho địch kịp trở tay, không cho dư luận phản ứng kịp.

10. Ðả thảo kinh xà(Ðập cỏ làm cho rắn sợ)

Kế "Ðả thảo kinh xà" là đập vào cỏ, làm động cho rắn sợ.

11. Tá đao sát nhân(Mượn đao để giết người)

Kế Tá đao sát nhân là mượn dao để giết người, mượn tay người khác để giết kẻ thù của mình.

Ngạn ngữ Trung Quốc có câu:

Sát nhân bất kiến huyết kiến huyết phi anh hùng

(Giết người không thấy máu, thấy máu không anh hùng).

Giỏi dùng mưu tá đao phải kể đến Tào Tháo trong các vụ giết Nễ Hành và Dương Tụ

Trên đời dĩ nhiên chưa có kẻ nào chỉ giết người mà thành anh hùng, nhưng cũng hiếm có tay anh hùng nào không giết ngườị Ðiểm khác nhau không ở có hay không, mà ở chỗ thông minh hay ngu xuẩn. Tào Tháo mượn Lưu Biểu giết Nễ Hành, mượn lòng quân giết Dương Tu rồi lại được làm cái việc mèo già khóc chuột, thật đáng kể là một tay thông minh.

12. Di thi giá họa(Dùng vật gì để vu khống người ta)

Kế Di thi giá họa là đem xác chết hay đồ vật gì bỏ vào nhà người khác để giá họạ.

Kế này thường được dùng bởi khối óc quỷ quyệt thông minh, tự mình không ra mặt mà làm cho đối phương bị hạị. Như vậy gọi là giết người không thấy máu.

13. Khích tướng kế(Kế chọc giận tướng giặc)

Khích tướng kế là kế chọc giận tướng giặc, làm tướng giặc nổi giận. Nổi giận sẽ mất sáng suốt, thiếu suy nghĩ, không tự chủ được con người mình.

Mạnh Tử nói: "Nhất nộ nhi an thiên hạ".

Trong đời có nhiều sự việc đươc thành tựu bằng một cơn giận và cũng có nhiều việc thất bại bởi một cơn giận.

Bởi vậy cái kế khích cũng là một trong những diệu kế, nếu đạt ra thì kiến thiên hạ, cùng thì mang họa vào thân.

Khích tướng còn là khơi dậy cái hùng khí của người khác để người ấy làm việc cho tạ.

Ðối tượng tốt nhất của kế khích tướng là những người có tính tình bạo tháo hay sẵn sàng phẫn nộ.

Tuân Tử bảo rằng:

- Lời nói khéo êm như lụa, lời nói ác nhọn như giáo mác.

Thuyết là tiến dẫn lời nói, cái nghĩa căn bản của thuyết làm cho người ta nghe theọ Hiệu quả của thuyết rất lớn. Bởi thế mới có câu: Thiên hạ tĩnh, nhất ngôn sử chi động. Thiện hạ động, nhất ngôn sử chi tĩnh. (Thiên hạ đang yên lặng, một lời nói làm náo loạn. Thiên hạ đang náo loạn, một lời nói làm lắng dịu).

Căn bản mưu thuật của thuyết, theo Tuân Tử có bốn điều: Cơ, dũng, trí, biến.

Cơ: Là xem thời độ thế, nhân lợi thuận tiện.

Dũng: Là quyết đoán nói những điều không ai dám nóị

Trí: Là biết rõ sự tình, tâm lý, giải quyết được thắc mắc, chế phục được người.

Biến: Là biến hóa, trong các trường hợp bất trắc.

Mục đích của thuyết có năm điều:

- Làm cho người hiểu rõ - Làm cho người tin tưởng. - Làm cho người đồng tình. - Làm cho người phục. - Làm cho người theọ.

Ðạt được năm mục đích trên thì kể như nắm chắc phần thắng trong taỵ

14. Man thiên quá hải(Lợi dụng sương mù để lẩn trốn, giấu trời qua biển)

Kế Man thiên quá hải là lợi dụng lúc trời sương mù mà lẩn trốn, vượt qua hay hành động ngay trong lúc sương mù.

Man thiên, trời u ám không phải hoàn cảnh hoàn toàn bất lợi như một quẻ trong Dịch lý đã nóị Man thiên, không thể ngồi đợi nó tới như sương mù do thời tiết thiên nhiên, mà phải tạo ra nó.

Kế Man thiên đem áp dụng thực hiện được cả hai mặt: tiêu cực lẫn tích cực.

Tích cực là đem ánh sáng đến cho một tình thế mờ mịt.

Tiêu cực là lẩn tránh một tai họa, là lợi dụng cơ hội sơ hở của địch để thoát bí.

Quản Trọng khi về giúp Tề Hoàn Công đã phải bày kế ngồi đóng gông trong chiếc tù xạ Làm thế, các bộ hạ của ông đã cùng ông theo công tử Củ chống lại Tề Hoàn Công, Tề Hoàn Công tưởng ông bị bắt mới không giết ông vì tội bội phản.

ở trận Xích Bích, Khổng Minh đã giải quyết vấn đề thiếu tên bắn cho các cung thủ bằng cách lấy mười chiếc thuyền lớn chất đầy rơm, đợi lúc trời sương mù, âm thầm đến trại Tào Tháo nổi trống la hét làm như tấn công. Tào sợ ngụy kế, không dám xông ra, chỉ bắn tên như mưa vào các thuyền rơm. Bằng một đêm đánh trống reo hò, không chết một người, Khổng Minh đã lấy được của Tào Tháo cả trăm ngàn mũi tên.

15. Ám độ trần sương(Ði con đường mà không ai nghĩ đến)

Kế Ám độ trần sương là bí mật đưa quân qua con đường mà không ai nghĩ rằng ta sẽ đi quạ

Kế này áp dụng giữa lúc hai bên đang đấu tranh, chiến đấu với nhaụ

Mỗi bên đều ra sức giấu mục tiêu thật của mình rồi đưa ra mục tiêu giả mà lừa đối phương.

Ðây là công việc rất phức tạp, có một quá trình khúc triết. Như "Tôn Tử Binh Pháp" viết:

- Việc binh là trá ngụy, có thể mà làm ra vẻ không có thể, dùng đấy mà tỏ ra không dùng, gần giả làm như xa, xa giả làm như gần. Lấy lợi mà dụ, gây rối mà đuổi, thấy khỏe thì tránh. Ðầu tiên là làm mọi cách giảm nhược lực đối phương, sau rồi mới tiến hành dự định.

Muốn dụng kế này phải là người có tầm nhìn xa hiểu rộng và một khối óc tuyệt vờị

16. Phản khách vi chủ(Ðổi vị khách thành vị chủ)